کاخن
کاخن سازی جوان که اصالتا اهل پرو است. سازی کوبهای که عمدتا با دست و گاهی با استیک و برس مخصوص ساز درام نواخته میشود.
ساختار
کاخن در اسپانیایی به معنی جعبه است و این اسم برازنده را درست به همین دلیل گرفته. جعبهای چوبی با شش ضلع با ضخامت هر ضلع 13 تا 19 میلی متر که معمولا برای پنج طرف جعبه استفاده میشود و ورقی نازکتر از تخته سه لا که به عنوان ضلع ششم به سطح جعبه میخکوب میشود. نوازنده روی این جعبه مینشیند، کمی خم میشود و با ضربه به اطراف جعبه، ریتمی گوشنواز را مینوازد. سطحهای ضربهای این ساز تاپا نام دارد و سوراخی برای خروج صدا در پشت ساز قرار میگیرد. کاخن مدرن دارای پایههای لاستیکی یا فلزی است و چندین پیچ در بالا برای تنظیم صدا دارد که معمولا به وسیلهی چند سیم که از داخل به این پیچها متصل هستند صورت میگیرد.
تاریخچه
زمانی بردگان آفریقای غربی و میانه که در پرو به کار مشغول بودند، دور آتش جمع میشدند و با کوبیدن بر جعبههای چوبی میوه لحظاتی از زندگی سخت و طاقت فرسای خود را با شادی و رقص فراموش میکردند. همچنین در برخی مقالات گفته میشود این ساز در پی ممنوعیت ساز درام در قرن هجده میلادی، توسط بردگان پرویی به عنوان جایگزینی برای آن پدید آمد و به گونهای اعتراض آمیز همراه با شادی نواخته میشد.
در طی سالها در این جعبههای چوبی تغییراتی ایجاد شد و ارتعاش و صدای آنها مورد آزمایش قرار گرفت و در نهایت در سال 1977 توسط پاکو دلوسیا نوازندهی گیتار فلامنکوی اسپانیایی که تحت تاثیر قابلیتهای ریتمیک کاخن قرار گرفته بود، به اسپانیا برده شد. در آنجا بر محبوبیت این ساز در موسیقی فلامنکو افزوده شد و تا امروز هزاران نفر در سراسر دنیا از صدای این ساز در سبکهای مختلف موسیقی بهره میبرند. این ساز در سال 2001 توسط موسسهی ملی فرهنگ پرو، به عنوان میراث ملی این کشور نامیده شد.
موسیقی معاصر
کاخن به طور گسترده در اکثر سبکهای موسیقی ساحلی پرو شنیده میشود. والس پرو، فلامنکوی مدرن اسپانیایی و سبکهای خاصی از رومبای مدرن کوبایی. در آنجا این ساز اغلب با همراهی یک گیتار آکوستیک سولو و یا یک پیانو نواخته میشود و ریتم موسیقی را با صدایی ناب و منحصر به خودش دلنشینتر میکند.
کاخن مدرن به سرعت در سراسر جهان جای خود را در موسیقیهای بلوز، پاپ، راک، فانک، جاز و … باز میکند و اغلب در اجراهای مینیمالیستی توسط گروهها، به جای استفاده از کیت کامل درام و به عنوان درام باس و البته به عنوان صندلی برای درامر استفاده میشود.
به دلیل محبوبیت این ساز در اکثر کشورها و برای هماهنگی صدای آن با موسیقی هر کشور، هر وقت کاخن به کشوری رسید و در آنجا محبوب شد تغییراتی نیز در این ساز شکل گرفت. به همین خاطر کاخن انواع زیادی دارد.
نام برخی از انواع مرسوم این ساز:
پرویی یا آفرو-پرویی
فلامنکو
کاخن اسنیر
کاخن الکتریک یا ترکیبی
کاخنهای کوچک