این ساز اصیل در کنار زیبایی خیره کننده آن صدایی پخته و بم نیز دارد.
تنبک حلمی خاتم کاری
تنبک حلمی خاتم کاری مهمور به مهر سازنده است که گواه کیفیت بالای آن است.
در تنبک حلمی خاتم کاری از پوست شتر چهار فصل استفاده شده که عامل ایجاد صدایی بم و حجیم است. استفاده از پوست شتر سبب دوام و ماندگاری ساز میگردد چرا که پوست شتر در برابر تغییرات آب و هوایی مقاومت بسیار خوبی دارد.
استفاده از هنر ظریف و دقیق خاتم کاری درجه یک اصفهان دور تا دور این مدل از تنبک، زیبایی دوچندانی به آن افزوده.
هنرمند، با سلیقه و ظرافت مثال زدنی، بدنهی این ساز را با نقوش هندسی کم نظیر، چوب و استخوان و فلز تزئین کرده. ترکیب ساز اصیل ایرانی در کنار هنر ظریف خاتم کاری یک شاهکار هنری بی نظیر را خلق کرده است.
البته این ساز اصیل در کنار زیبایی خیره کننده آن صدایی پخته و بم نیز دارد.
برند حلمی
برند حلمی که اولین تولیدکنندهی ساز تمبک در ایران به شمار میآید حاصل دهها سال تلاش استاد فریدون حلمیست. تمبکهای این برند در خارج از ایران نیز درست مثل داخل کشور طرفداران پرو پا قرص خود را دارد. کیفیت ساخت، توجه به یکنواختی صدا و طراحیهای چشمنواز و متنوع از ویژگیهای مثبت این برند معروف ایرانی تولید تمبک است.
در ابتدای راه، برند حلمی یک کارگاه کوچک بود که فعالیت خود را در سال ۱۳۷۸ آغاز کرد. این برند نه تنها شروع به ساخت تمبک اصیل و باکیفیت ایرانی کرد، بلکه با تلاشها و زحمات استاد حلمی از مراحل ساخت این ساز فیلمبرداری شد و به این ترتیب یک آرشیو کامل از ساخت تمبک اصیل ایرانی تهیه شد و درنهایت موجب ثبت جهانی این ساز شد.
برند حلمی نه تنها توانسته به نوازندگان تمبک خدمات زیادی ارائه دهد بلکه به جهانی شدن این ساز کمک شایانی کرده.
با توجه به اینکه استاد حلمی فردی خبره در زمینهی ساخت تمبک بود و تجربه و اطلاعات بسیار زیادی داشت، برند حلمی نیز بر اساس همین تجربیات و اطلاعات بنا شد، به شکلی که این موارد نسل به نسل به استادان سازندهی تمبکهای حلمی منتقل شد و تمبکهای با کیفیت و مقرون به صرفهای را وارد بازار کرد.
تمبک یا ضرب نام سازی کوبهای جامیشکل است که از اصلیترین سازهای کوبهای موسیقی ایرانی به شمار میرود.
تنبک جامیشکل در مناطق مختلف آسیا، اروپای شرقی و آفریقا نواخته میشود. اگرچه شکل ظاهری آن در هر منطقه شباهتهای زیادی دارد، اما تکنیکهای نواختن تمبک با بیشتر جامیشکلها متفاوت است.
در گذشته تمبک ساز تکنوازی به شمار نمیرفت، اما با تلاشهای حسین تهرانی در دهه 50 و همچنین نوآوریهای ناصر فرهنگفر، اکنون این ساز قدرتمندتر شده و نوازندگان و دوستداران صدای آن در تکنوازیها درخشش تمبک را بیشتر کردند. نوازندگان معاصر به طور چشمگیری در حال گسترش تکنیکهای مورد استفاده در نواختن این ساز هستند.
در موسیقی سنتی ایرانی، نوازنده تمبک غالبا پایهای ریتمیک برای بقیه گروه فراهم میکند و یک تعامل پیچیده بین سازها ایجاد میکند.
تاریخچه
تمبک قدمتی طولانی در موسیقی ایرانی دارد و قرنهاست که در موسیقی سنتی و کلاسیک مورد استفاده قرار گرفته. به ویژه در ایران، افغانستان و تاجیکستان محبوبیت زیادی دارد، اما در سایر کشورهای خاورمیانه و آسیای مرکزی نیز محبوبیت پیدا کرده.
تمبک به عنوان یکی از مهمترین و پرکاربردترین سازهای کوبهای در موسیقی ایرانی شناخته میشود و از آن به عنوان ضربان قلب موسیقی ایرانی یاد میشود.
در گذشته تمبک اغلب برای همراهی سازهای دیگر موسیقی ایرانی مانند سنتور، سه تار یا تار استفاده میشد، اما حسین تهرانی با اضافه کردن شیوههای ضرب و همچنین نواختن طنینهای مختلف جذابیت این ساز را برای شاگردانش بیشتر کرد.
تا جایی که اکنون نه تنها این ساز در تکنوازی بسیار قدر شده بلکه علاقه به شنیدن تکنیکهای جدید و ریتمهای پیچیده محبوبیت آن را چندین برابر کرده است.
تمبک نقش مهمی در فرهنگ ایرانی داشته و به نماد هویت این کشور تبدیل شده است. این ساز با توجه به اهمیت فرهنگی آن در سال 2012 در فهرست میراث فرهنگی ناملموس یونسکو به ثبت رسید.
ویژگی
یکی از ویژگیهای منحصر به فرد تمبک، توانایی ایجاد تنوع در تولید صداست. بسته به نحوهی ضربه زدن با انگشتان و کف دست، تمبک میتواند طیف وسیعی از صداها را تولید کند که از نظر طنین، زیر و بم و حجم متفاوت است.
نوازنده تمبک با ترکیب این صداها به روشهای مختلف می تواند ریتمها و طنینهای متنوعی تولید کند که تمبک را به یک ساز بسیار پرکاربرد تبدیل کرده. به عنوان مثال نوازنده به وسیلهی کشش و ضربه ناخن و یا حتی انگشتر خود روی شیارهایی که در کنارهی ساز حک شده، صدایی متفاوت و خاص تولید میکند که در ترکیب با باقی طنینها و ریتم اصلی، گوشنواز و جذاب میشود.
ساختار
تمبکها میتوانند به دو صورت ساخته شوند. ترکهای؛ که از به هم چسباندن تکههای چوب ساخته میشود و ظرافت و دقت بالایی برای ساخت نیاز دارد. و یک تکه؛ که با توجه به نام آن کاسه کاملا یک دست است و باید با دقت بالایی از داخل چوب تراشیده شود.
تمبک علاوه بر موسیقی سنتی در موسیقی معاصر نیز جایگاهی پیدا کرده است. این ساز در موسیقی تلفیقی نیز استفاده میشود و گاهی اوقات به عنوان صدایی جدید در گروههای موسیقی غربی گنجانده میشود. تمبک در برخی از ژانرهای موسیقی رایج در ایران و سایر کشورهای منطقه نیز مورد استفاده قرار گرفته است.
تکنیکهای مورد استفاده برای نواختن تمبک پیچیده است و به مهارت زیادی نیاز دارد، زیرا نوازنده باید بتواند طیف وسیعی از آهنگها و ریتمها را با استفاده از تکنیکهای مختلف انگشت و دست تولید کند.
این ساز قرنها در موسیقی ایرانی نقش اساسی داشته. صدای منحصر به فرد و طیف وسیعی از صداهایی که میتواند تولید کند، آن را به یک ساز همه کاره تبدیل کرده که میتواند در انواع سبکهای موسیقی استفاده شود. تمبک چه در موسیقی سنتی و چه معاصر نواخته شود، همچنان نماد مهم فرهنگ و هویت ایرانی است.
هنوز بررسیای ثبت نشده است.